Bu, sadece iki tane atın rekabet ettiği bir yarış. İşte bu durum, genel amaçlı masaüstü sanallaştırma paketleri için ticari pazarın, en azından öngörülebilen gelecek dönemdeki alacağı hali tanımlıyor. Microsoft'un her şeyi destekleyip, bir tek Virtual PC"yi terk etmesi (Bir yılı aşkın bir süredir hiçbir güncelleme yapılmadı) ve pazardaki diğer herkesin (Microsoft dâhil olmak üzere), veri merkezleri üzerine odaklanmasından dolayı, artık bu pazar sadece "VMware Workstation" ve Sun Microsystems'in "xVM VirtualBox" uygulamalarından oluşuyor. Ayrıca, tek bir ürünün tüm pazarı tekeline geçirdiği ve bu ürün dışındaki diğer ürünlerin hepsinin, kendilerine barınabilecekleri başka bir yer aradığı bu tarzdaki pazarlarda, oluşan bu zor şartların üstesinden gelebilmek için, yarışın iki oyuncusu ancak bu kadar birbirinden farklı olabilirlerdi.
Bu yarışın birinci kulvarında, masaüstü sanallaştırma çözümlerinin safkan bir cinsi olan, "VMware Workstation" bulunuyor. Eğer "VMware", daha önce herhangi bir başlangıç zilini ya da ıslığını kaçırmışsa bile, ben bunu hiç fark etmedim. Bu uygulama, tamamen lüzumsuz şeyleri bir araya getirme mühendisliğinin, doruk noktası sayılabilecek bir yapıya sahip. Yarışın ikinci kulvarında ise, Sun"ın bu senenin ilk aylarında, Innotek'ten satın aldığı bir ürün olan, Sun xVM VirtualBox bulunuyor. "VirtualBox"ın ana iddiası, tamamen ücretsiz olması (Hem bilgisayarınıza indirilebilen kapalı bir kaynak olarak, hem de sömürülebilen ve biraz sınırlandırılmış bir açık kaynak olarak elde edilebiliyor). İşte bu özelliği uygulamayı, "Workstation"ın ticari fiyatından sürekli şikâyet edenlerin birinci tercihi haline getirdi.
Artık tüm stadyum yarışı bekliyor. Yarış pisti de hazır bir hale getirildi. Bu yarışta, oldukça güçlü bir safkan cinsine karşı, oldukça kötü görünümlü, sağdan soldan derlenerek bir araya getirilmiş bir rakip yarışıyor. Ayrıca Sun, tüm o devasa mühendislik kaynaklarının musluğunu "VirtualBox" için açmış akıtırken (Örneğin "VirtualBox", 64-bit misafir işletim sistemi desteğini daha yeni kazanmış bulunuyor), burada yaşanacak asıl yarış, "VirtualBox" daha az seçici olan müşterileriyle birlikte sürekli öğlen yemeklerine çıkarken, VMware'in "Workstation" uygulamasını, seçkin müşterileri için daha da farklılaştırarak, ilgi çekici bir hale getirip getiremeyeceği konusunda yaşanacak. Bu gerçekten ilginç bir yarış olacağa benziyor. Ve işte yarış başladı!
Efsanevi Safkan Cinsi
Artık "VMware Workstation" hakkında söylenebilecek ne kaldı ki? Şimdiye kadar sadece birkaç tane ürün, tüm bu ürün yığınının tepesinde bu kadar fazla zaman geçirebildi. Fakat bu senenin başlarında yayınlanan bir "Workstation 6.5" incelemesinde de bahsedildiği gibi, firma şöhretinin getirdiği avantajlarla bir kenarda oturmayı reddediyor. Her yeni önemli sürümün yayınlanmasıyla birlikte VMware, kendisine özenen diğer rakipleri için çıtayı oldukça üst seviyelere çekiyor. Ayrıca bu işlemi, sadece birkaç santimetrelik farkla değil, özellikle uygulamanın 6.5 sürümü ile birlikte, bu çıtayı neredeyse bir metre yukarı çekiyor. Bu sürümler arasındaki değişim oranı, işte bu kadar etkileyici seviyelere kadar geliyor.
Peki, bu uygulamayı incelemeye nereden başlamalıyız? Sanırım benim, uygulamanın en favori yeni özelliği olarak gördüğüm, "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliğinden biraz bahsedebiliriz. İlk olarak hemen bir VM (Virtual Machine/ Sanal Makine) oluşturun. Daha sonra bunu, istenilen bir Windows işletim sistemi sürümü (Normal sürümler ya da sunucu (server) sürümleri olabilir) için hazırlanmış olan, kurulum medyasına yönlendirin. Şimdi gidip kendinize bir fincan kahve hazırlayabilirsiniz. Siz kahvenizi alıp geriye dönene kadar, "VMware" çoktan işletim sistemini yüklemiş, "VMware" araç paketini aktarmış ve size, tamamen çalışmaya hazır bir hale getirilmiş olan, bir misafir işletim sistemi imajını bırakmış olur. Eğer siz de, sürekli bir sürü VM (Virtual Machine/ Sanal Makine) kurup, daha sonra bunları bütünüyle mahvedecek işlemlerle uğraşarak, gereğinden fazla zaman harcayan insanlardan biriyseniz, bir anda bu "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliğine aşık olabilirsiniz.
"Direct3D Hızlandırma" (Direct3D Acceleration) özelliği, harika özelliklerden bir diğeri. Bu özelliği aktif hale getirdiğinizde, misafir işletim sistemi içinde 
bulunan tüm uygulamaların, "Direct3D" nesnelerini neredeyse asıl performansına yakın bir performansla işleyebilmesine olanak sağlamış oluyorsunuz. Hatta "DirectX" temelli oyunlar gibi oldukça fazla gereksinime sahip olan uygulamaların bile, bir sanal makine içinde çalışmasına olanak sağlayabiliyorsunuz. Ben uygulamanın bu özelliğini, Windows Vista işletim sistemi içinde çalışmayı reddeden, "Starfleet Command 3" gibi bazı eski favori oyunlarımı çalıştırabilmek için bile kullandım. Ayrıca tüm bunlara ek olarak, tabi ki "Direct3D" kullanan işle ilgili uygulamaların tümü de, bu özelliğin tüm avantajlarından yararlanabiliyor.
Tabi ki, bu uygulamadaki en büyük değişiklikler arasında "Workstation"ın, VMware'in "ACE" teknolojisine olan desteği de bulunuyor. Eski günlerde, "ACE" ilkelerini düzenleyebilmek ve uygulayabilmek için "Workstation"'ın "ACE Edition" (ACE Sürümü) ismindeki ayrı bir sürümünü de çalıştırmanız gerekirdi. "Workstation"ın 6.5 sürümü, bu iki özelliği eşi görülmemiş bir şekilde, "Workstation"ın ana arayüzüne entegre ediyor. Artık bir sanal makine için "ACE" fonksiyonunu, tek bir tıklama işlemiyle aktif hale getirebiliyor ya da devre dışı bırakabiliyorsunuz. Ayrıca oldukça derinlemesine ve geniş bir yelpazede seçeneklere sahip olduğunuzdan dolayı, sanal makinenizi kilitlemek ve tam manasıyla yönetebilmek için, çoğu işlemi uygularken sadece bir tık yeterli olabiliyor. Görünüşe göre VMware, oldukça popüler olan "USB" bellekler için hazırlanmış "Pocket ACE" gibi, "ACE" paketleri hazırlamak için benzer tek "Tık"lı araçlar sunarak, "Workstation 6.5" sürümünü "ACE" yönetim ortamına girebilmek için, ana uygulama olarak kullanmanızı sağlamaya çalışıyor. "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliği, "ACE" fonksiyonu entegrasyonu özellikleri ile beraber, bir sanal makine oluşturmanın, ayarlamanın ve yönetmenin, tüm sıkıntı verici uğraşılarını ortadan kaldırıyor.
"VMware Workstation 6.5"ı 4 GB'lık bir belleği olan Dell XPS M1710 bilgisayar üzerinde, Windows Vista (64-bit) işletim sisteminde test ettik. Kurulum işlemleri, uygulamanın önceki sürümlerinde de olduğu gibi, göz açıp kapayıncaya kadar oldukça hızlı bir şekilde bitti. Ayrıca yeni "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliğinin de yardımıyla, yeni sanal makineleri hazırlamak ve konfigürasyonlarını tamamlamak, neredeyse hiçbir çaba gerektirmeden gerçekleşti. Uygulamanın "Yayınlanma Adayı" (Release Candidate/ Beta sürümünden sonra çıkan sürüm) sürümünü kullanarak ve yayınlamadan önceki, hata düzeltme özelliklerini devre dışı bırakarak yaptığımız, başlangıç niteliğindeki karşılaştırma işleminde, uygulamanın "6.0" sürümüne nazaran hafif (yaklaşık olarak yüzde 11) bir performans artışı görüldü. Fakat asıl makinenin gerçek performansının yakınına bile yaklaşılamadı. Ayrıca belirtilmesi gereken bir diğer nokta ise, "Workstation 6.5" artık sistemin temelinde yatan sanallaştırma modelini baskı altına alarak, bu sanallaştırma modelini üç farklı moddan (İki terimli dönüştürme - Binary Translation-, Intel VT-x/AMD-V, EPT ile Intel VT-x /RVI ile AMD-V) birini kullanmaya zorlayabiliyor. Ya da "Otomatik" seçeneği, sisteminizin temelini oluşturan donanımıza ve işletim sistemi konfigürasyonunuza göre, en uygun modu sizin için seçebiliyor. Biz bu karşılaştırma esnasında, "Otomatik" seçeneğini kullanmaya karar verdik.
Genel olarak bakıldığında "VMware Workstation 6.5" sürümü, bu yükseltmeyi yaptığınıza değecek kadar iyi bir ürün. Özellikle de, VMware'in "ACE" yönetimi özellikleri üstüne eğilmek isteyen müşteriler için oldukça tatmin edici bir seçenek oluyor. Fakat "ACE" teknolojileri desteği olmasa bile "Workstation 6.5", oldukça merak uyandırıcı bir ürün. Kullanıcıların büyük bir bölümü, sadece "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliği için bile bu uygulamayı satın alacaktır. Bu o kadar yararlı bir özellik ki, tüm destek hizmet profesyonellerini ve program geliştiricilerini, anında çok daha verimli bir hale getirebiliyor. Her ne kadar, "VMware Workstation 6.5" sürümünün tüm özelliklerini ve geliştirmelerini birkaç kelimeyle anlatmak zor olsa da, bu eski safkan cinsinin daha önce hiç olmadığı kadar iyi göründüğünü söylemek yeterli olur kanısındayız.
Kara Beygir
Gururlu, sağdan soldan derlenerek bu hale getirilmiş ve bir dövüş için sabırsızlanıyor. "VirtualBox"ın tarihçesine bir baktığınızda bu kelimelerin, bu uygulamayı tanımlamak için kullanılabilecek olan, ilk akla gelen birkaç sözcük olduğunu fark edebilirsiniz. Neredeyse 2 yıl önce, "VirtualBox"ın 1.3 sürümünü ilk kez incelediğimizde, küçük çaplı bir oyuncunun (Innotek) ortaya çıkardığı, gelecek için oldukça umut vadeden fakat bazı küçük pürüzleri bulunan, bir ürün olduğunu düşünmüştüm. Aradan geçen bunca zaman boyunca ve 4 tane önemli sürümün yayınlanmasının ardından, "VirtualBox" çok ciddi bazı mimari değişiklikler geçirdi. Bu büyük ve önemli değişiklikler arasında, 64-bit"lik sunucuların (Mac OS X dâhil olmak üzere) ve 64-bit"lik misafir işletim sistemlerinin desteklenmesi, daha modüler ve daha programlanabilir bir mimariye sahip olması gibi özellikler sayılabilir. "VirtualBox" aynı zamanda, USB aygıtları desteği dâhil olmak üzere, birkaç tane yeni ve güzel özellik kazandı. Ayrıca "VirtualBox"; "Sun Microsystems", "Innotek"i satın alınca, kendine yeni bir ev bulmuş oldu.
Kısa bir şekilde anlatmak gerekirse "VirtualBox", en azından basit kullanım senaryoları göz önüne alındığında, "VMware Workstation"ın dengeli ve güvenilebilir bir alternatifi haline dönüştü. Ayrıca en önemli özelliği ise, hem bilgisayarınıza indirip kullanmak için hem de açık kaynaklı bir yazılım olarak, tekrar kullanılmak için tamamen ücretsiz olması. Hatta Sun bununla da kalmayarak, "VirtualBox"ı en üst seviyedeki genel sanallaştırma çözümü; Unix, Linux ve Windows işletim sistemleri arasındaki devasa uçurumlara köprüler kuran, her insanın ihtiyaç duyacağı en iyi sanal makine aracı haline getirebilmek için, inanılmaz derecede çaba gösterdi.
Şimdiye kadar Sun'ın stratejisi, işe yarıyor ve meyvelerini veriyor gibi görünüyor. "VirtualBox", artık her yerde kullanılmaya başlandı. Fakat bu uygulama özellikle, ücretsiz sürüm olan "VMware Server" ya da ticari sürüm olan "VMware Workstation"ın sunduklarına göre, tam özellikli bir alternatif olarak görüldüğü, Linux kullanılan topluluklar arasında, çok daha güçlü bir yere sahip bulunuyor. Ayrıca "VirtualBox", gerçek "Enstantane Fotoğraf" (Snapshot) desteği, geniş sunucu desteği, misafir işletim sistemi uyumluluğu ve daha önce de bahsedilen, 64-bit"lik misafir işletim sistemi desteği gibi özellikleri göz önüne alındığında, neden daha fazla tercih edildiği kolayca anlaşılıyor. Her geçen gün artan kullanıcı sayısının oluşturduğu sağlam temel sayesinde "VirtualBox", bütçelerine oldukça dikkat eden ve para harcamak istemeyen sanal makine hayranları arasında, kendi yerini gittikçe sağlamlaştırıyor. Bunu kanıtlamak içinse, herhangi bir BitTorrent sitesine girip "VirtualBox" uygulamasıyla ilgili bir arama yapmanız yeterlidir. Sonuçlar arasında, ne kadar çok "VirtualBox" disk imajının bulunduğunu, kolaylıkla fark edebilirsiniz.
Tabi ki popülarite, her zaman kaliteyle aynı anlama gelmeyebilir. Uygulamanın güvenilirliği ve dayanıklılığı konusunda, her ne kadar büyük ve önemli gelişmeler kaydedilmiş olsa da (Sun'ın mühendislik konusundaki bilgileri sayesinde, bu gelişmelerin büyük bir bölümü başarılabildi), "VirtualBox" henüz "VMware Workstation"a, kendi sahasında meydan okumanın yanından bile geçebilecek durumda değil. Burada kendi sahasından kasıtla anlatılmak istenen şey, yatırım desteği konusundaki başarı ve büyük çaplardaki projeleri yöneten, program geliştirme takımları tarafından tercih edilmektir. Bu bahsedilen tarzdaki profesyonel kullanıcılar için; Visual Studio ve Eclipse IDE"ler arasında entegrasyon sağlanması, "Kolay Kurulum" (Easy Install) özelliğinin bulunması, tam sanal makine kaydedicisi ve geri yürütme fonksiyonelliği, yerleştirme ve yönetilebilirlik kontrolleri (VMware ACE) için destek, bu uygulama için gereken ana gereksinimler arasında görülmektedir. Tabii ki, bu sayılan özelliklerin, gelişmiş araçların ve aranan gereksinimlerin hiçbirisi, "VirtualBox" uygulamasının daha çok hitap ettiği ücretsiz yazılımlar kulvarında, kesinlikle rastlayamayacağınız özelliklerdendir.
Açıkça söylemek gerekirse "VirtualBox 2.0" şu anda, "VMware Workstation"ın üç yıl önce bulunduğu aşamada bulunuyor. "VirtualBox 2.0" şu anda bir sunucu bilgisayar üstünde birden çok misafir işletim sisteminin çalıştırılmasına izin veren, göreceli olarak güvenilir ve dayanıklı sayılabilen, gelişme süreci içindeki bir sanal makine aracı olarak tanımlanabilir. Fakat bu uygulama, sayılan tüm bu şartlara rağmen birçok orta seviyedeki kullanıcının, ihtiyaç duyabileceği her şeye sahiptir. Bu tarzdaki kullanıcılar için "VirtualBox 2.0", tam özellikli "VMware Workstation" ile, "Workstation" uygulamasının oldukça güçlü işleyiş motorunun yerinden çıkarılıp, onun yerine kullanıcılara hiç konfigürasyon şansı tanımayan, oldukça sınırlayıcı ve sinir bozucu olan bir motorun konduğu, VMware firmasının ücretsiz "Player" uygulaması arasındaki, büyük boşluğu dolduruyor. Bundan dolayı "VirtualBox", "VMware Workstation" ile ne özellik konusunda (Hakkında bahsedilmesi gereken o kadar fazla bir özellik sunamıyor.) ne de performans konusunda (Daha önce de bahsedilen, Dell XPS M1710 bilgisayarında yapılan karşılaştırma testlerinde, rakibine göre yüzde 30 oranında daha yavaş kaldı.) yarışabilecek kadar gelişmiş olmasa bile, Sun firması pazarda kendi kendine yaşayabileceği, küçük bir yer kapmayı başarabildi. Bu yeni ortaya çıkan uygulama, kendi küçük bölgesinde yavaş yavaş gelişip güçlenmeye devam ederken, daha yetenekli olan rakibinin de sürekli kuyruğunda olduğunu hissettirebilecek.
"VMware Workstation 6.5" uygulamasını, "Sun xVM VirtualBox 2.0" uygulamasına karşı rakip olarak göstermek ve bunun, iki atın yarıştığı bir yarış olduğunu söylemek, biraz yanıltıcı olabilir. "VMware Workstation 6.5", pahalı özelliklerden oluşan seti ve üst seviyedeki performansından dolayı, bu karşılaşmayı bir yarışma olarak saymamız mümkün değil. Fakat yine de "Sun xVM VirtualBox 2.0", USB aygıtı entegrasyonu ve 64-bit"lik işletim sistemi desteği dâhil olmak üzere, VMware dışında size başka hiçbir yerde bulamayacağınız, birkaç tane önemli özellikten oluşan bir kombinasyonu sunuyor. Bunun üstüne bir de inanılmaz fiyatını (Tamamen ücretsiz!!!) eklerseniz, bir kült klasiği yapmak için ihtiyacınız olan her şey, elinize geçmiş oluyor. Ayrıca şu anda, her ne kadar "VirtualBox", "VMware Workstation" ile başa çıkamıyor gibi görünse de, kesinlikle Sun'ı bu yarıştan çekilmiş sanmayın. Dünya'nın en önde gelen mühendislik güçlerinden biri olan bu firma, hedef olarak seçtiği kişilere, karşı çok ciddi bir saldırı yapabilecek yeteneğe ve kaynaklara sahip durumda. VMware, bu yakın zaman içinde kesinlikle gardını düşürmemeli. Çünkü Sun, arkasından sağlam adımlarla yaklaşıyor.