Bugün erken saatlerde video oyun devi Electronic Arts bombayı patlattı ve özellikle Facebook için oyunlar üreten "Sosyal Oyun" şirketi Playfish'i yaklaşık 400 milyon dolara satın aldığını açıkladı.
Bu satın almadan anlayacağımız şey, Restaurant City, Pet Society, Crazy Planets, Geo Challenge, County Story, Bowling Buddies, Word Challenge gibi oyunlarıyla, sosyal oyun piyasasında oldukça popüler işler yapmış olan Playfish vasıtasıyla Electronic Arts'ın yeni bir pazar olan sosyal oyun dünyasına ciddi bir giriş yapacağı.
Bu satın almayla birlikte ilk kez sosyal ağ ve video oyunu âlemleri birleşmiş oluyor. Henüz bu bileşimin nasıl dallanıp budaklanacağını, ne tür oyunlar yapılacağını kestirmek için oldukça erken olsa da, kesin olan bir şey var o da EA/Playfish işbirliğinden muazzam işler çıkabileceği. Zira oyuncuların alışkanlıkları, nelere para ödedikleri, oyunların ne yönde geliştirilmesi gerektiği, tanıtım ya da sunumları, farklı platformlara uyarlanması vs. konularında on yıllardır bilgi birikimi sahibi olan EA, bu deneyimini ve elbette ki sahip olduğu gücü sosyal oyunlara kanalize ettiğinde sadece sosyal oyun endüstrisi değil, "video oyunu" kavramı tamamen değişebilir.
Aslında "sosyal oyun" konusu daha önce birçok firma tarafından denendi diyebiliriz. Özellikle konsol üreticileri yeni nesil konsollarda sosyal etkileşimi öne çıkaracak bazı özellikleri kullanıcılara sunmaya çalıştılar. Wii, PS3 ve Xbox bir karakter yaratıp diğer kullanıcılarla ortak oyun oynayabildiğiniz ve çeşitli online sosyal aktivitelere katılabildiğiniz platformlar. Fakat bu girişimler sunum biçiminin her konsolda farklı olması, aynı oyuna sahip olsanız bile sadece eş konsol sahibi insanlarla karşılıklı oynanabilmesi ve genellikle konsol üreticilerinin bu özelliklerden faydalanmak isteyen kullanıcılardan ciddi ücretler talep etmeleri dolayısıyla fazla ilgi görmedi.
Bir diğer yandan özellikle büyük oyun firmalarının, yapımı için ciddi para ve zaman harcanan oyunlardan beklenen kazancı elde edemediklerini de biliyoruz. Yeni oyunların korsan kopyalarının anında internete düşüyor olması ve oyun konsollarında da çip aracılığıyla kopya oyun oynanabilmesi oyun üreticilerinin en büyük sıkıntısı. Her biri kendince alternatif çözümler arayan firmalar kopya oyun sayesinde kaçırdıkları potansiyel müşterilere nasıl orijinal oyun satabileceklerini düşünedursunlar biz de Electronic Arts'ın bu atağının oyun dünyasını nasıl etkileyeceği üzerine biraz fikir yürütelim... Acaba bundan sonra neler olabilir?
1. Yakında Daha Fazla Sosyal Oyun Ortalıklığı Görebiliriz
Playfish muhtemelen bir video oyun ya da eğlence şirketi tarafından satın alınan son sosyal oyun firması olmayacak. Sosyal platformlarda oynanan popüler oyunlar yaratmış olan Zynga, Playdom, Hive7 hatta Türkiye'den Sanalika ile büyük bir başarı yakalayan Oyun Stüdyosu bu noktada potansiyel hedefler olabilirler. Özellikle sanal paranın kullanıldığı platformlar şirketlerin ilgisini çekebilecek ciddi potansiyellere sahipler. Aynı zamanda sosyal ağ oyunları yapmaya uğraşan bağımsız, daha küçük firmalar da fırsattan istifade etmek isteyen ve bu açılımın kuyruğundan yakalamak isteyen şirketler tarafından satın alınabilirler.
Peki bu satın almalar kimler tarafından gelebilir? Olasılıklar konsol üreticileri ve oyun yapımcılarından (Nintendo ve Microsoft gibi) online içerik devlerine kadar kadar (MySpace, Facebook) geniş bir yelpazede seyredecektir.
2. EA Sosyal Oyunlardan Para Kazanmanın Yeni Yollarını Bulabilir
Oyun üreticileri sosyal ağlara verdikleri oyunlardan genellikle CPA (Cost Per Action - Eylem tabanlı ücretlendirme) ile para kazanıyorlar. Yani o sayfadaki reklama tıklanırsa, reklama tıklandığında bir şey satın alınır veya üye olunursa farklı miktarlarda gelirleri oluyor. Fakat bu artık sosyal oyun üreticilerini tatmin etmiyor. Bunun birçok sebebi var. Birinci sebep kullanıcıların artık reklamlara eskisi kadar tıklamamaları. Hatta "internet'te reklam körlüğü" kavramı bilim insanları tarafından ciddi şekilde araştırılıyor. Yani artık beynimiz sayfada gördüğümüz reklamları otomatikman algı alanının dışında bıraktığı için reklamlara daha az tıklıyoruz. İkinci sebep, oyun üreticileri tarafından yapılan popüler hatta bağımlılık yapan oyunlar yüzünden sitelere giren kullanıcıların oyunun üreticisinden çok siteye para kazandırıyor olmaları. Bir diğer sebep sosyal ağların, kendi sitelerinden oynanmasına izin verdiği popüler oyunların diğer sosyal ağ sitelerinde oynanmasını engellemeleri. Elbette ki tüm oyun üreticileri oyunlarının her dev sosyal ağ sitesinde oynanmasını ve dolayısıyla daha fazla kazanmayı istiyor.
Sosyal ağlardaki oyunlardan nasıl para kazanılacağı konusu bu sebeplerle uzun süredir birçok şirketin üzerinde durduğu bir konu. Hatta Google'ın oyunlardan para kazanılmasını sağlayacak "Adsense for Games" projesi üzerinde çalıştığı uzun zamandır biliniyor. Zaten Google yaklaşık bir sene önce oyunların içine reklam yerleştirilmesi konusunda çalışan Adscape isimli firmayı 23 milyon dolara satın aldığını açıkladı. Microsoft da yine oyun içi reklam konusunda en bilinen firmalardan olan Massive'i net olarak açıklanmasa 2006 yılında 300 milyon dolar gibi bir fiyata satın almıştı.
Electronic Arts bu noktada farklı bir adım atıyor ve oyun içi reklam şirketlerinden birini satın almak yerine direkt sosyal oyunlar üreten bir firmayı satın alıyor. Şu aşamada EA kendi hazırladığı ve sunduğu oyuna reklamı kendisi yerleştireceği için yeni ve daha önce denenmemiş kazanç yolları geliştirebilir. Üyelikler, konsol tabanlı sanal satın almalar ve önde gelen reklam verenler muhtemelen bu yeni tekniklere dâhil olacaklardır. Yani artık para kazanmak için insanların reklama tıklamasını beklemeyi gerektirmeyecek yollar bulunabilir.
3. Sanal Varlıklar Ciddi Bir İş Koluna Dönüşebilir
İnternette sanal para, hediyeler satın alma ve sanal mal alışverişi şaşırtıcı derecede büyük bir pazar haline dönüşüyor. Sadece Amerika'da bu pazar 1 milyar dolar değerinde, Asya'da ise 7 milyar dolarlık bir pazardan bahsediyoruz.
Fakat sanal mal satışı pazarı bu rakamlara rağmen henüz potansiyelinin yakınlarından bile geçmiyor. Çok daha fazla kullanıcı FarmVille gibi sosyal oyunları oynamaya başladıklarında, sosyal ağlara daha fazla insan katıldığında, bu ortamlarda zorlukla kazandıkları sanal paraları daha rahat harcayabilir hale geldiklerinde bu pazar şüphesiz çok çok daha fazla büyüyecek. Tüm bunlara Facebook'un geliştirilmekte olan yeni ödeme platformunu ve PayPal'ı da dâhil ettiğinizde ne derece büyük bir pazardan bahsedildiğini sanırız şu an fark ettiniz. Yeni, sanal bir ekonomik düzen kurulması, sanal mal varlıklarını ya da sanal paralarını bir şekilde gerçek hayatına transfer edebilen yeni "sanal zengin"leri türemesi işten değil. Hem zaten bunun mümkün olduğunu SecondLife ile daha önce test etmiştik.
4. Konsolları Yepyeni Bir Sosyal Oyun Dalgası Sarabilir
EA'nın yaptığı asıl iş PC'ler ve özellikle Xbox, Wii ve PS3 gibi konsollar için video oyunları üretmek. Tabii ki bunlar genellikle devasa oyunlar. Fakat bundan böyle EA'nın konsollarda Pet Society veya Who Has The Biggest Brain gibi sosyal ağlar için tasarlanmış oyunlarda faaliyet göstermeye başlayacağını düşünebilir. Üstelik bu oyunlar çok fazla boyutlarda olmadıkları için konsollara hemen indirilip/bağlanılıp oynanabilir formda sunulabilirler. Bu gayet kazançlı bir strateji olacaktır, yanı sıra insanların konsollarda bu içeriklere HD kalitesinde ulaşacaklarını düşünürsek ve HD teknolojisinin de şu an insanların en çok para harcadığı teknolojik yeniliklerden biri olduğunu hesaba katarsak, EA'nın bu alanda yakalayacağı başarı, diğer oyun üreticilerini benzer girişimlere yönlendirebilir. Veya tam tersi, sosyal oyun üreticileri, oyunlarını konsollara taşımak için çeşitli ortaklıklara gireceklerdir.
5. EA ve Diğer Oyun Firmaları Mobil Piyasasına Yüklenebilirler
Tüm dünyayı saran iPhone fırtınası oyun konsolu üreticilerini de bir hayli etkiledi. Özellikle iPhone'un kısa sürede, en kolay oyun oynanan platform haline gelmesi Sony PSP veya Nintendo DS gibi portatif oyun konsollarının pabucunu dama attı. Öyle ki, araştırmalara göre iPhone'un marifetleri ev konsollarının satışının bile düşmesine sebep oldu.
Sosyal oyunlar hali hazırda zaten iPhone'dan oynanabiliyor ve Facebook Connect sayesinde skorlar paylaşılabiliyor ve arkadaşlarla yarışılabiliyor. Zynga'nın Live Poker ve Playfish'in Biggest Brain oyunları sonradan iPhone uygulamasına dönüştürülen oyunlara örnek olarak sayılabilir. Fakat sosyal oyunların mobil piyasasında daha ciddi rakamlara ulaşması için sadece iPhone yeterli değil. Önce bu tür oyunların oynanabileceği telefonların yaygınlaşması gerekiyor. Lâkin emin olun ki bu çok uzun sürmeyecek; yakında Android ve daha sonra yeni Symbian işletim sistemini kullanan cihazlar piyasaya sürüldüğünde, mobil oyun pazarı çok daha güçlenecek. Eğer diğer platformlar da iPhone gibi uygulama satışında başarı yakalayabilirlerse, EA ve diğer firmaların sosyal oyunları bu cihazlar için hazırlayıp satmaları yeni bir oyun piyasasının oluşmasında yeterli olacaktır.