Öncelikle oyun motoru nedir, bu bilgiyi öğrenelim. Oyun motoru, bazı kurumlar ya da kişiler tarafından tasarlanan, dizayn edilen programlar bütünüdür. Bu programlar, ücretli ve ücretsiz diye ikiye ayrılabilir. Oyun motorlarının yapısı tıpkı bir kütüphaneye ve o kütüphanelerin içerisindeki sözlüklere benzer. Kütüphanelerde bulunan sözlüklerde yer alan programlama dilleri, tanımlanmış fonksiyonlar, tüm tasarım detaylama bilgileri gibi bilgiler hali hazırda bulunur. Oyun geliştiriciler ya da kendi oyununu yapmak isteyen kişiler bu kaynakları kullandığında büyük zaman kazanır. Çünkü kullandığı diller ve fonksiyonlar, önceden belirlenmiş olarak oyun motorlarının içinde bulunabilir. Öyleyse denilebilir ki; Oyun motorları, oyun yapmak isteyen kuruluşları ve organizasyonları büyük bir zaman kaybından ve karmaşıklıktan kurtarır. Ayrıca oyun motorları geliştirilebilir bir altyapıya sahiptir. Yani edinilen bir oyun motoru, sonradan kendi altyapısında değiştirilebilir, geliştirilebilir ve düzenlenebilir. Bu yüzden "Unreal Engine" ile yapılan üç farklı oyun birbirine benzemez.
Oyun motorlarının bugün dijital eğlencedeki yeri oldukça büyük. Çoğu oyunsever, yapımların geç çıkmasından yakınır. Ancak bu zaman dilimlerine bile şükretmeleri gerektiğini bilmezler. Çünkü her geliştirici firma, her oyun için sıfırdan oyun motoru yazmaya kalksa, bir yapımın çıkması yaklaşık 7-8 seneyi bulur. (Bkz. Duke Nukem "No-Ever" ya da Fake Nukem Forever ya da Alan Fake)
Dünya üzerinde bulunan bazı oyun motorları, geliştirici şirketler tarafından tasarlanmıştır. Bazıları ise özel şirketler tarafından geliştirilip oyun piyasasına sunulur. Bireylerin de yaptığı oyun motorlarına rastlamak mümkündür. Şimdi dünyada bulunan başlıca oyun motorlarını inceleyelim.
3D GameStudio: Bilinen en popüler oyun motorudur. Yaygın adı 3DGS'dir. Bünyesinde level editor, model editor, sctip ve programlama editor, acknex morou, 3B ugulamaları barındırır. 3DGS, oyun ve gerçekçi simulasyonlar geliştirmek için kullanılabilir. Windows işletim sistemi üzerinde çalışır. 3DGS'nin farklı fiyatlarda, farklı paketler üzerinden satışı yapılmaktadır. Düşük paketlerde özellik kısıtlaması görülür. 3DGS, içerisinde bulundurduğu hazır şablonlar sayesinde programlama gerektirmeden basit FPS oyunları yapmanıza da olanak tanır. Daha gelişmiş ve ayrıntılı projeler içinse Lite-C, C++ ve Delphi gibi harici dilleri bilmeniz gerekir. Bu diller ile motorun altyapısına şekil verebilir, kendi hayal gücünüze göre tasarlayabilirsiniz.
3DGS ile yapılan bilindik oyunlar ise, Son Işık'ın geliştirdiği Kâbus 22, 2GEN Stüdyo'nun geliştirdiği Citroen C4 Robot ve Dejobaan Games ile Valve'nin geliştirdiği Wonderful End of the World yapımlarıdır.
CryEngine: Türk CryTek firmasının geliştirdiği özel lisanslı bir oyun motorudur. İlk defa FarCry adlı oyunda karşımıza çıkmıştır. CryEngine'in en büyük özelliği, gerçek zamanda devasa büyük haritaları bir defaya mahsus render etmesi ve yükleme ekranı gerektirmeksizin alabildiğine açık alanlarda oyun oynatabilmesidir. Bu özelliğin en güzelini Bohemia Interactive tarafından Operation Flashpoint oyununda görmüştük. Bu motorun adı, Real Virtuality ve bunu başka bir başlıkta detaylı olarak inceleyeceğiz. Şimdi CryEngine'e geri dönelim.
CryEngine, FarCry ile ilk olarak oyunseverlerle buluştu. Oyuncuları, kapalı ve dar alanlardan çıkarıp alabildiğine özgür bir oynanış sunan tropik adalara taşıyan CryEngine, çevreye verilebilir zarar dizaynı ile oldukça dikkat çekti. Bu durum, CryEngine 2'de çıtayı biraz daha yukarıya taşıdı. Firma, CryEngine 2'yi, Crysis adlı oyunda kullandı ve yapımın çıktığı ilk sene, oyun piyasası deyim yerindeyse adeta sallandı. Crysis, çıktığı sene peş peşe birçok ödül kazandı. Çünkü CryEngine 2, önceki sürümüne nazaran, Shader 3.0 kullanarak daha büyük haritalarda, daha iyi grafik ve model kaplama detaylarıyla, daha geniş bir oyun alanı sunuyordu. Alabildiğine açık ve tamamen keşfedilmesi neredeyse imkansız bir alan düşünün. Random bir şekilde hava şartları değişiyor ve bu adanın gittiğiniz hiçbir yeri birbirine benzemiyor. Ayrıca CryEngine 2'nin etrafla iletişim ve çevreyi deformasyon etme özellikleri de bir hayli gelişmişti. Gerçek hayattaki ile bire bir zarar alan objeler, küçük bir çakıl taşını bile elinize alabildiğiniz ortamlar yaratıldı. Bu ayrıntılar yüzünden Crysis'i kaldırabilir bir sistem o dönemlerde toparlamak bir hayli zordu. Crysis'de bir ağacın yıkılması, bir binanın çökmesi, hatta koca bir kayanın devrilmesi tamamen bizim tarafımızdan gerçekleşebiliyordu.
Crytek son olarak CryEngine 3'ü duyurdu. CryEngine 2'de gördüklerimizi biraz daha ileriye taşıyacak olan bu motor, gerçekten hayal gücümüzü zorluyor. CryEngine 3'ün tadına Crysis 2'de bakacağız.
CryEngine 1 ve 2 - FarCry ve Crysis
M.U.G.E.N: Atari salonlarının vazgeçilmezleri olan dövüş oyunlarının altyapı kütüphanesidir. M.U.G.E.N, Elecbyte ile 1999 senesinde Allegro oyun tasarlama programının kütüphaneleri kullanılarak tasarlanmış. Bu oyun motoru, 2B dövüş oyunlarını tasarlamanıza ve programlamanıza yardımcı olur. Elecbyte, DOS, Linux ve Windows işletim sistemleri için beta sürümlerini bulmanız gayet kolaydır.
M.U.G.E.N ile yapabileceklerinize şöyle bir göz atarsak; Bu oyun motoru, karakter yaratma, sahne düzenleme, obje ve etkileşim geliştirme gibi imkanlar tanır. M.U.G.E.N'in diğer bir güzelliği ise arka planda çalan tema müzikleri için mp3 formatını desteklemesidir. Capcom'un ünlü Street Fighter'ı ve SNK tarafından geliştirilmiş King of Fighters serisi tarzı oyunlar yapmak istiyorsanız, M.U.G.E.N sizin için biçilmiş kaftan.
Source Engine: Valve tarafından geliştirilen Source Engine, günümüzün en değerli oyun motorlarından bir tanesidir. Source Engine, Microsoft Windows, Xbox, Xbox 360, PlayStation 3 gibi platformlarda çalışır. 2004 senesinin Ekim tarihinde ilk defa Counter-Strike Source ile oyun severlere kendisini gösteren motor, içerisinde barındırdığı fizik motoru sayesinde beğeni toplamıştır.
Counter-Strike Source'dan sonra Half-Life 2'de karşımıza çıkan Source Engine, daha detaylı bir şekilde gözlemlenebildi. Source Engine, özellikle dönemin en iyi oyun motorlarından bir tanesidir. Çünkü içerisinde barındırdığı fizik motoru, etraf ve çevre etkileşimi, obje deformasyonu, hiçbir oyun motorunda gözlemlenemeyecek kadar detaylıydı.
Valve şirketi, Source Engine'i serbest bir şekilde map ve karakter yapımı yapılması aracılığı ile kullanıcılar ile paylaşmıştır. Source SDK ve Source SDK Base adlı programlar ile kullanıcılara sunulan oyun motoru, bugün birçok kişi tarafından amatör olarak kullanılmaktadır.
Real Virtuality: Bohemia Interactive tarafından geliştirilmiş, en gerçekçi oyun motorudur. Operation Flashpoint: Cold War Crisis, Operation Flashpoint: Red Hammer, Operation Flashpoint: Resistance, Armed Assault, Armed Assault 2 yapımları bu oyun motoru ile geliştirilmiştir.
Real Virtuality, günümüzdeki gerçekçi oyunların hazırlanmasından büyük rol oynar. Araç, etki-tepki, hava şartları ve yeryüzü şekilleri gibi birçok olguyu gerçeğe en yakın şekilde ekranlara yansıtan bu oyun motoru, yapımları simulasyon tadında oyunculara sunar. Real Virtuality'nin en güzel özelliği ise tıpkı CryEngine gibi büyük ve gelişmiş haritalarda, alanlarda bölüm oynamanıza olanak sağlamasıdır. Gerçek zamanda, haritanın istenilen noktasına gidebilmenize yarayan bu özelliği sayesinde, çok geniş olanaklar sağlar. Geniş savaş alanları, strateji kurabilme alt yapısı ile Virtual Engine, günümüzün altın değerindeki oyun motorlarından bir tanesidir.
Kısaca oyun motorlarından bahsettik. İçlerinde serbest olarak kullanılanları da belirttik. Oyun yapmaya niyetli olan arkadaşlara yardımcı olabilecek olan bu rehber, size hangi oyun motorunun ne işe yaradığını gösteriyor.