DRM yani Dijital Telif Hakları Yönetimi (Digital Rights Management) oyun dünyasında sıkça geçen bir konu. Özellikle Ubisoft'un son oyunlarına eklediği ve sürekli internete bağlı kalmanızı gerektiren anti-korsan uygulama pek çok tartışma yarattı. Biz de korsan oyunun oldukça yaygın olduğu ülkemizde belki de ilerde çok daha yoğun bir şekilde karşı karşıya kalacağımız DRM uygulamaları hakkında bilgi verelim, dedik.
DRM nedir?
Dijital Telif Hakları Yönetimi bir yayımcının, sattığı yazılımın kullanıcı tarafından nasıl kullanılabileceğini belirlemesidir. Oyun sektöründe yazılımdan kasıt tabii ki PC oyunlarıdır. DRM yayımcılar tarafından kullanıcının yapmasını istemedikleri şeyleri engellemek için oyunlara konulur. Örnek oyunun kurulum sayısı ya da kurulabileceği makine sayısı kısıtlanabilr. Böylece oyunu bir arkadaşınıza verip arkadaşınızın oyunu satın almadan oynamasını sağlayamazsınız. Oyunu oynarken internete bağlı kalmanız gerekebilir ki bu şekilde yapımcı şirket orijinal oyunu kontrol eder.
Ne tür DRM'ler var?
Oyunlar geliştikçe oyun şirketlerinin kullandığı DRM önemleri de gelişti. Tabii kosrsanlar bunların her birine karşılık verdi. Adı en fazla kötüye çıkan ve şu an Electronic Arts ile Take-Two'nun kullandığı DRM SecureRom. PC oyuncularınca bu DRM'ye yoğun bir kin beslenmesinin nedeni; oyun kaldırıldıktan sonra dahi PC'de kalması ve çoğu zaman bir oyunun kurulma sayısını engellemesiydi.
Şu an sektördeki en yaygın DRM, Valve'nin oyun indirme servisi Steam. Online olarak oyun satın alıp indirmenizi sağlayan bu hizmet aslında bir DRM gibi çalışıyor. Steam'den alınan oyunların önce Steam sunucularında online olarak onaylanması gerekiyor. Şu an oldukça fazla kullanılan bu DRM ilk olarak 2004 yılında Half-life 2 çıktığında kullanılmaya başlanmıştı. Steam, oyuncuların yoğun tepkisi ile karşılaşmakla kalmayıp, Valve'nin dava edilmesine yol açmıştı. Ancak bir süre sonra oyuncuların öfkesi duruldu ve bugün en çok kullanılan DRM haline geldi.
Şu sıralar Ubisoft belki de geçmişteki tüm DRM'lerden çok daha fazla tepkiye yol açacak ve oyun dünyasının geleceğine etki edecek bir Drm'yi kullanıma soktu. İlk olarak Silent Hunter 5 ve Assasins Creed 2'de kullanılan bu DRM oyuncuların sürekli olarak internete bağlı kalmalarını gerektiriyor. İlk defa online olarak çoklu oyuncu desteği olmayan bir oyun için uygulanan bu yöntem herkesi şaşırttı. Assasins Creed 2'de bağlantınız koptuğu anda oyundan düşüyorsunuz. Tekrar bağlantı kurana kadar da oynamanız mümkün değil. Assasins Creed 2 çıktığında Ubisoft bu oyunun kırılamayacağını söyleyerek adeta korsanlara meydan okudu. Ancak oyunu parayla alan kullanıcılar oyunu oynayamadılar çünkü Ubisoft sunucuları oyun çıktıktan kısa bir süre sonra çöktü ve uzun süre toparlanamadı. Ubisoft çökme nedeninin korsanların Ddos saldırıları olduğunu açıkladı ama oyuncuların hepsi buna inanmadı. Ubisoft'un ssunucularının da çok sayıda kullanıcı kaldırmadı söylentisi yayıldı. Nitekim Ubisoft'un aynı DRM'yi kullandığı Settlers 7'yi Avustralyalı oyuncular hâlâ oynayamıyorlar. Bu arada laf aramızda gerçekten Assasins Creed 2 bir "crack" ile kırılamadı ama Ubisoft sunucularını taklit eden bir emulasyon programı ile oyun korsan olarak oynanmaya başladı.
Peki DRM'nin iyi ve kötü yanları nedir?
Korsan oyun PC oyun pacar için büyük bir problem. Kimi oyunların torrent olarak indirilme sayısı satış rakamlarını geçiyor. Oyun şirketlerinin ayakta kalması ve daha çok oyun çıkartabilmeleri korsan oyunun mümkün olduğu kadar azalması gerekiyor. Özelikle küçük oyun şirketleri korsan oyunlardan oldukça etkinleniyor. DRM korsan oyuna engel olmaya çalışarak pazarın gelişmesine katkıda bulunuyor.
Ancak pek çok insan DRM'lerden rahatsız çünkü satın alınan ürüne haksız yere kısıtlamalar getiriliyor ve kısıtlamalar oyunu para ile satın alan oyuncular için problem oluyor. Korsan oyun oynayanlar kırık bir oyunda bu kısıtlamalrla karşılaşmıyorlar.