Yeni aldığınız bir oyunu sabırsızlıkla CD-ROM'a takıp kurulumu başlattınız, oyundan çeşitli sahnelerle dolu kurulumun bir an önce bitmesini beklerken hiç karşılaşmak istemediğiniz o ünlü mavi ekranla karşılaştınız! Belki açılır diye birkaç kere yeniden başlatmayı denediğiniz ve hatta "Bilinen en son iyi yapılandırma" seçeneğini bile kullandığınız halde Windows'unuz açılmıyorsa, kolları sıvamanın vakti gelmiş demektir.
Böyle durumlarda, Windows kurulum CD'si içinde yer alan kurtarma seçenekleri nadiren işe yarar ve birçok durumda varılan son nokta, işletim sistemini yeni baştan kurmaktır. İşletim sisteminizi yeni baştan kurmadan önce sizi çözüme ulaştıracak başka alternatifler de var. İşte size, hepsi indirilebilir ve çoğu ücretsiz olan altı adet, birbirinden değerli, acil ön yükleme CD'si.
Kurtaracağınız İşletim Sistemi Hakkında Daha Fazla Bilgiye Sahip Olun
DOS, XP ya da Vista onarımlarını iyi bir şekilde yapamadığından bu disklerin her biri aşağıdaki üç işletim sistemini yükleyecektir. Bu işletim sistemleriyle ilgili birazcık bilgiye sahip olmanız yararlı olacaktır.
Windows PE: Windows'un CD'den yüklenebilir yasal sürümü (PE'nin açılımı, Preinstallation Environment - Ön kurulum Ortamı) bu tarz bir ön yükleme için yapacağınız tercihi çok net bir şekilde belirliyor. Ne yazık ki, Microsoft'un sıkı bir denetimi var ve çok az yardımcı program yazarının bu işletim sistemini kullanmaya izni bulunuyor.
BartPE: Microsoft, önkurulum ortamını paylaşmadığından dolayı, Bart Lagerweij kendi ortamını yaratmış ve bunu ücretsiz olarak dağıtıyor. Telif haklarından dolayı, bir BartPE disketi yaratmak size ihtiyacınız olan her şeyi veremiyor. Bu eksik öğeleri eğer varsa elinizdeki Windows XP kurulum CD'sinden kendiniz tamamlayabilirsiniz.
Linux Live CD: Bu isim, bir .ISO dosyası olarak indirebileceğiniz ve bir CD'den yükleyebileceğiniz herhangi bir Linux sürümünü temsil ediyor. Fakat daha önce Linux kullanmamış olanlar için Linux korkutucu bir ortam olabilir. Linux her zaman NTFS'i iyi bir şekilde işleyemez (çoğu sürümü NTFS'yi okur ama NTSF'ye yazamaz) ve Windows problemlerine yardım olabilecek çok az donanıma sahiptir.
Puppy Linux
İşletim sistemleriyle ilgilikısabiraçıklama yaptıktan sonra, artık işe koyulabiliriz. Sadece sabit diskinizdeki dosyalara erişme olanağı tanımakla kalmayıp birçok ön yükleme (boot) sorununu tespit eden ve onaran kurtarma diskleriyle başlıyoruz.
Eğer Windows yüklenmiyorsa, hiçbir şey sizi sabit diskinize Puppy Linux'ten daha hızlı ve kolay ulaştıramaz. Puppy, kesinlikle Linux'un en iyi sürümü değil fakat NTFS ile formatlanmış sabit disklere erişmede harikadır - özellikle Linux'un o tanıtma konseptiyle rahat edemiyorsanız. Sadece Drives (Sürücüler) penceresini açın ve bir sürücü seçin. Puppy bunu sizin için tanıtacaktır; hatta mümkünse oku/yaz modunda.
Eğer Puppy sürücüyü oku/yaz izinleriyle birlikte tanıtmada başarılı olduysa, dosyalarınızı sadece istediğiniz yere kopyalamayacak aynı zamanda bu dosyaları düzenleyebileceksiniz. Puppy Linux, .DOC belgelerini destekleyen AbiWord ve .XLS belgelerini destekleyen Gnumeric ile birlikte gelir. Üstelik disklerinizi "sadece oku" olarak tanısa bile, dosyalarınızı bir harici diske kopyalayabilirsiniz. Tabii bu harici diskinizin evrensel anlamda erişilebilir olan FAT32 dosya sistemiyle formatlanmış olması gerekiyor.
Yalnız, nasıl tıkladığınıza dikkat edin. Örneğin, Windows'ta başlatmak istediğiniz işlemler için iki kere tıklamanız gerekirken, Puppy'de dosyaları çalıştırmak için bir kere tıklamanız gerekli.
Fiyat: Ücretsiz
BartPE
BartPE işletim sistemi, kendi başına gerçekten de çok iyi bir yükleme diski. Kullanıcısına Windows'a erişme olanağı tanıyor ve disk erişimi de sağlıyor. BartPE'de onarma yardımcı programları olarak fazla program yoktur fakat muhtemelen ilk olarak deneyeceğiniz uygulama olan "CHKDKSK" özelliğine sahiptir. Sistem ayrıca herhangi bir taşınabilir Windows yardımcısında (kurulum gerektirmeyen) da çalıştırılabiliyor.
Bir BartPE diski yaratmak, bir.ISO dosyasına iki keztıklamakkadarkolay değil. Bart'ın PE Builder'ını indirmeli, kurmalı ve çalıştırmalısınız. Bir CD yaratmak için programın Windows 2000 ya da XP kurulum dosyalarına ihtiyacınız var. Bunları bulabileceğiniz bir yer ise, gerçek bir Windows kurulum CD'si (Bilgisayarınızla birlikte gelen kurtarma diski muhtemelen bu dosyalara sahip değildir.).
Şans eseri, eğer bilgisayarınız XP kurulu bir şekilde geldiyse (yani gerçek bir XP CD'siyle gelmediyse) gerekli dosyalar, muhtemelen C:Windows\i386 adlı bir klasörde olacaktır. Fakat 'muhtemelen' diyorum, kesinlikle diyemiyorum. PE Builder ücretsiz olduğundan, eğer bir disk yaratılamıyorsa çok fazla bir kaybınız yok.
BartPE'nin program seçimi kısıtlı olsa da PE Builder, yazdırmadan önce CD'ye diğer programları da eklemenize olanak tanır.
Fiyat: Ücretsiz
Vista Kurtarma Diski
Microsoft en sonunda doğru şeyi yapmıştı. Eski Windows Yükleme Disketi setinde olduğu gibi Vista'nın beta SP1 sürümleri de, Windows PE tabanlı bir CD oluşturan "Create a Recovery Disc" (Bir Kurtarma Diski Oluştur) seçeneği barındırıyordu.
Ne yazık ki Microsoft, SP1 çıkmadan önce bu özelliği kaldırdı - fakat neyse ki, NeoSmart bu diski bir .ISO dosyası formatına dönüştürüp sitelerine koymuştu.
WindowsPE'nin Vista sürümünde çalışan Kurtarma Diski (Recovery Disc), basit olarak bir Vista kurulum diskinin, kurulum dosyalarının çıkarılmış hali. Ürün Anahtarı'nı isteyen "Install now" (Şimdi yükle) butonu bile bulunuyor ama tabii ki "Repair your computer" (Bilgisayarını Onar) butonunu tıklamanız sizin için daha iyi olacaktır. CD'de ayrıca sadece Vista'ya ait özellikler arasında "Başlat" (startup) sorunlarını teşhis eden ve onaran bir araç, sabit diskteki geri yükleme noktalarını kullanan bir "Sistem Geri Alma" (System Restore) sürümü, Vista'nın yedekleme programının geri yükleme kısımları ve bellek hatası bulma aracı gibi seçenekler de bulunuyor.
Fiyat: Ücretsiz
Vista Kurtarma Diski'ni indirin (Torrent)
Ultimate Boot CD for Windows
Bu BartPE tabanlı yükleme diski, verilerinize erişim olanağı tanıyarak bilgisayarınızın tekrar normal bir şekilde çalışmasını sağlayan çok kapsamlı araç seçeneklerine sahip.
UBCD'nin yüklemesi çok uzun sürüyor ve yükleme işlemi tamamlanmadan önce size bazı garip sorular soruyor. Fakat yükleme işlemitamamlandıktan sonra, Windows Registry (Kayıt Defteri)'yi (evet yanlış okumadınız, sabit diskinizdeki) RegEdit ile düzenleyebilir, silinmiş dosyaları kurtarabilir ve hatta karşılaştırmalı değerlendirmeyi çalıştırabilirsiniz. Birçok kötü niyetli yazılım tarayıcısı, dörtlü birleştirici ve sekiz hata bulma programı (HD Tune ve Windows'a ait chkdsk de dâhil) bulunuyor.
Bu yükleme CD'si, dosyalarınızı kurtarmanıza yardımcı olmak için yedekleme yardımcıları da içeriyor. Web tabanlı belgelemeleri artık sağlanmayan bir sistem profili yedeklemesi ve bir sürücü yedeklemesi de bulunuyor. Bu programlardan biri olan DriveImage XML'i daha önceki yazılarımızda önermeyi düşünmüştük fakat önermedik çünkü bu programdan geri almak ikinci bir Windows kurulumu gerektiriyordu.
UBCD'yi kurma deneyimi, bir BartPE diski yaratmak ile aynı - aynı başarısızlık olasılığı mevcut- . Fakat işe yararsa çok fazla şey kazanırsınız.
Fiyat:Ücretsiz
Ultimate Boot CD indir
Trinity Kurtarma Kiti
Bu, ilk defa rastladığım, özellikle Windows bilgisayarlarını kurtarmak için düşünülmüş tek Linux Live CD benzeri. Benzeri olduğu Linux Live CD gibi, bu kurtarma kitinin de etkin ve çok yönlü bir ortam olduğunu görmek hiç de sürpriz değil.
Fakat bu kit, kesinlikle Windows kullanıcıları için tasarlanmamış. Trinty Kurtarma Kiti'nin komut satırı ara birimi, kendini Linux'e delicesine bağlamış bir kullanıcı dışındaki herkesi zor durumda bırakacaktır.
46 sayfalık program bilgisini okuyacak zamanı ayırırsanız, Windows'unuz çöktüğünde ödüllendirilmiş olursunuz. Kullanımınıza hazır olan araçlar arasında, 4 farklı kötücül yazılım tarayıcısı başlatan bir script (komut), şifreleri sıfırlamak için bir araç, bir Registry (Kayıt Defteri) düzenleyicisi, bir ağ üzerinden başka bir bilgisayara bir NTFS bellek bölümlemesi kopyalayan bir program, sürücüde silinmiş her dosyayı kurtarmaya çalışan çoklu bir geri alıcı program, formatlanmış ya da bozulmakta olan bir diskten veri kurtarmak için birçok araç, ana yükleme kaydı onarım programlarını onarmak için iki araç ve donanım hata bulucuları gibi araçlar bulunuyor.
Fiyat: Ücretsiz
Trinity Rescue Kit indir
Active@Boot Disk
Son olarak, yararlı araçlar sunan, kullanımı kolay ve herhangi bir XP ya da Vista yüklü bilgisayardan sanal olarak yaratılabilecek bir yükleme diskine sıra geldi. Fiyatı mı? Fiyatı 80 dolar.
Windows PE tabanlı, LSoftTechnologies'in ürünü olan Active@ Boot Disk, iyi seçilmiş yardımcı programlardan oluşuyor. Bu yardımcı programların arasında, görüntü yedekleme ve kurtarma, bir CD/DVD tabanlı veri yedekleme programı (Windows PE ve Active@Boot Disk tamamıyla RAM'e yüklenerek, disk sürücüsünün başka amaçlar için kullanılmasına izin veriyor) ve silinmiş dosyaları ve kısımları kurtarmak için bir araç bulunuyor. Active@ Boot Disk ile Windows şifrelerini değiştirebilir, sabit diskinizi silebilir ve üç bölümleme (partition) yöneticisi arasında seçim yapabilirsiniz. Windows Explorer benzeri bir arayüzü kullanarak da, dosyalarınızı sabit diskinizden başka bir yere kolaylıkla kopyalayabilirsiniz.
Her ne kadar bunu neden yapmak isteyeceğinizi bilmesem de Windows'un Görev Yöneticisi'ni bile açabilirsiniz.
Fiyat: 80 dolar (10 günlük ücretsiz deneme sürümü)
Active@ Boot Disk'i İndirin